خانوادهی من به خاطر مشکلات شناختی، هرگز طعم آرامش را در کنار یکدیگر نچشیدند.
هر روز در خانهی ما سر مسائل کوچک بحث میشد. حالا که آن روزها را مرور میکنم، برایم واضح است مسائل شناختی، تا چه اندازه میتوانند مشکلآفرین باشند.
مسائلی چون آماده نبودن غذا سر ساعت که هر روز موضوع جنجال در خانهی ما بود. مدیریت نکردن هیجان، تصمیمات هیجانی گرفتن، به قول خود عمل نکردن در مقابل بچهها، با غلیان احساسات خود کنار نیامدن، وسواس، نداشتن بازداری هیجانی، همهی این ها مسائلی بودند که در خانهی ما هر روز جنجال به پا میکردند.
شاید یکی از دلایلی که به رشتهی علوم شناختی رو آوردم همین موضوعات بود که آنها را در خود و افراد نزدیک زندگیام پیدا کردم.
در این نوشته قصد دارم به ذکر چند مسئلهی شناختی و مشکلاتی که برای افراد در روابط بینفردی ایجاد میکنند، بپردازم.
مدیریت زمان و اضطراب حاصل از آن
اگر اضطرابتان آنقدر بالاست که مدام پایتان را تکان میدهید، یک جمله را باید چندبار بخوانید تا متوجه شوید، همین اضطراب به شما اجازه نمیدهد که روی کارتان متمرکز بمانید، احتمالا شما به یکی از اختلالات رشدی تحولی دچار هستید. بعد از تشخیص دکتر و خوردن دارو، هنوز نمیتوانید زمانتان را مدیریت کنید. اگر وارد رابطهای شدهاید، که طرف مقابل خیلی از شما منظمتر است، نیاز هست دربارهی ادامهی رابطه صحبت کنید و اگر رابطه برایتان ادامهاش اهمیت دارد، حتما باید به خودتان کمک کنید.
تاکید میکنم “خودتان” چون واقعا کسی نمیتواند این کار را برایتان انجام دهد.
بیشفعالی و نارضایتی
اگر بیشفعال هستید و از وضعیت موجودتان رضایت ندارید، نمیتوانید با کسی که از زندگیاش راضیست، رابطهی طولانی مدت برقرار کنید. اگر هم این اتفاق بیفتد یا مستمر خودتان را با او مقایسه میکنید یا دچار توهم بینقص بودن، نپذیرفتن حقیقت خود و در حال کوبیدن دیگری هستید.
پیچاندن با نام بیشفعالی
اگر دچار اختلال نارسایی توجه هستید و هیجان اولیهی رابطه برایتان افت کردهست و دیگر حاضر به ادامهی رابطه نیستید، نیاز است این موضوع را صادقانه به طرف مقابل بگوئید و پشت نقاب بیشفعالی پنهان نشوید اما فراموش نکنید، این نکته را ذکر کنید که به دلیل افت دوپامین هیجان اولیه رابطه از دست رفته است و ذکر کنید که کشش اولیهی را در این رابطه نمیبینید. وارد بازیهای ذهنی نشوید. این بازیها به شما کمکی نمیکند.
بیشفعالی و فراموش کردن جلسات
اگر در جلسات درمان به سر میبرید، و به خاطر مشکل حافظهی کاری و ساعت خواب در جلسه خواب میمانید یا آن را فراموش میکنید، قبل از تعیین ساعت جلسه این موضوع را با درمانگر خود درمیان بگذارید. در تجربهی شخصی خود بارها مشاهده کردهام، افراد در جلسه خواب میمانند و به جای عذرخواهی، بد بودن سرعت نت را بهانه میکنند. این ماسک فقط به تصور شما از پنهانکاری پاسخ میدهد. طرف مقابل از این پنهانکاری باخبر است.
بیشفعالی و عدم توانایی حذف کردن
قاعدتا اگر بیشفعال هستید همین حالا که این متن را میخوانید، به فکر کلاسهای دیگری که تا آخر شب باید شرکت کنید، هستید. اضطراب عقب ماندن از زندگی، به یک بیشفعال اجازه نمیدهد، در یک یا دو کلاس نامنویسی کند و آنها را به نتیجه برساند. چارهای جز حذف نیست. برخی اوقات حذف کردن، بسیار سختتر از انتخاب کردن است.
بیشفعالی و عدم مواجهه
شاید برایتان پیش آمده که در جلسات تراپی از تراپیست دلخور شوید، با او قهر کنید و جلسات را با او متوقف کنید و مدام درمانگر خود را عوض کنید. باور کنید، مشکل از درمانگر نیست، مشکل شناخت اجتماعی شماست. اگر درمانگر و متخصصتان را درست انتخاب کردهاید و یک حرف یا جملهی او شما را رنجانده، نیاز هست با او دربارهی جلساتتان صحبت کنید.
اگر هرکدام از این مسائل شما را درگیر کرده است، فارغ از این که بیشفعال هستید یا با فردی بیشفعال در ارتباط هستید نیاز هست، دانشتان را از شناخت و نحوهی کارکردهای اجرایی در مغز بالا ببرید و خود و فرد مقابل را بیشتر بشناسید.
۲۶ آذر
مطلب بسبار مفیدی بود خانم ابراهیمی عزیز.